Kuş Gribi Aldatmacası

10 yıldır kanatlı sektörünün korkulu rüyası haline gelen kuş gribinin çelişkilerle dolu bir tarihi var. Hastalık ilk kez 1878 yılında İtalya’da tespit edilmiş ve "tavuk vebası" olarak adlandırılmıştır. 

Hastalık etkeninin bir virüs olduğu 1901 yılında ortaya konulmuş olmasına karşın, etkenin memeli influenza A virüsleri ile ilişkili olduğu ancak 1955 yılında kanıtlanabilmiştir. Hindilerde ise ilk izolasyon 1963 yılında Kuzey Amerika’da yapılmıştır.

Bu tarihten 2003 yılına kadar dünyada kuş gribi vakası rapor edilmemiştir.(1) 40 yıllık bu süreçte virüs mutasyona uğramış yada uğratılmıştır. 2003 yılından itibaren Dünya’da hastalığın görüldüğü ülkeler listesi daha düşündürücü. 2003 yılından bu yana hastalık 61 ülkede görülmüştür. 

Bu ülkeler; Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bangladeş, Benin, Bosna Hersek, Bulgaristan, Burkina Faso, Çin, Fildişi Sahilleri, Çek Cumhuriyeti, Djibouti, Endonezya, Fransa, Filistin, Gürcistan, Gana, Hırvatistan, Hindistan, Irak, İspanya, İran, İtalya, Kazakistan, Kore, Kuveyt, Kamboçya, Kamerun, Laos, Malezya, Moğolistan, Myanmar, Mısır, Macaristan, Nijerya, Pakistan, Polonya, Romanya, Rusya, Suudi Arabistan, Sırbistan, Karadağ, Slovakya, Slovenya, Sudan, Tayland, Togo, Türkiye, Ukrayna, Ürdün, Vietnam, Yunanistan (2)’dır.  

Evet listenin çoğunluğu üçüncü dünya ülkeleri yada ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olan ülkelerden oluşmakta. Bu ülkelerin dünya üzerindeki dağılımını görünce tablo daha da netleşmekte. Diyebilirsiniz ki bundan ne çıkar. Ne çıktığını anlamak için şimdi ülkemize bakalım. 

2006 yılı “Kuş Gribi” salgınında Türkiye’de neler oldu? 

25 Milyon kanatlı hayvan itlaf edildi (3), 

İtlaf tazminatı, malzeme alımı ve diğer giderler için toplam 37.000.000 TL kamu maliyeti ödendi (3), 

Beyaz et sektörünün yaklaşık zararı 300.000.000 TL olarak açıklandı (4), 

Birçok büyük ve orta ölçekli işletme iflas etti, 

Direkt veya dolaylı yoldan 2.500.000 kişi işsiz kaldı,

Yıllık toplam 2.500.000 doları bulan kuş gözlem turizmi gelirleri kesildi, 

Yerel evcil kanatlı türleri itlaf edildiği için yok oldu,

Peki bu tablo nelere yol açtı?

Beyaz et konusunda Avrupa ülkelerine rakip olan ve avrupaya beyaz et ihraç etmek üzere olan Türkiye saf dışı kaldı,

Türkiye direk ve dolaylı yollardan toplam 450.000.000 dolar zarara uğradı,

En önemlisi itlaf sırasında yerli ve kültür ırkları yok edildi yerine “Ross” ve “Lohman” tavuk ırkları yerleşti. Peki bu genetiği ile oynanmış yani üretilmiş ırkların patent sahibi kim? “Aviagen” firması. 130 ülkede faaliyet gösteriyor ve yukarıda belirttiğimiz ülkelerin hemen hemen hepsinde faaliyeti var. 

Listedeki hemen her ülkede bizim ülkemizdekine benzer tablolar oluştu. Göçmen kuşlar yoluyla bulaştığı söylenen hastalığı taşıyan kuşların yolu her ne hikmetse Amerika kıtasından yada İsrail’den geçmemekte. Sınır komşusu Mısır’da kuş gribi görülürken İsrail’de bir tek vaka rapor edilmemiş. Bu durum düşündürücü olmakla birlikte Kuş Gribinden korkmalı mıyız? Şimdi buna bakalım.

Kuş gribi gerçekten ölümcül mü?

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre 2003 yılından günümüzde tüm Dünya’da Kuş Gribi kaynaklı ölüm sayısı toplam 245 kişi. Yine Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre her yıl Dünya’da 250.000 kişi “Normal Grip” nedeni ile ölüyor. Kuş gribi gerçekten ölümcül sari bir hastalık mı yoksa spekülatif kar amaçlı bir kumpanya mı? Kararı siz verin…

 

Kaynaklar:

1. Uluslararası Salgınlar Ofisi (OIE)
2. Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO)
3. Sağlık Bakanlığı Verileri
4. Ekonomi Bakanlığı Verileri